Budowa centrum przetwarzania danych, czyli z jakich części składa się data center? Wyjaśniam na kolejnym przykładzie. Kolejnym, ponieważ zagadnienie podziału data center poruszyłem przy okazji pisania mojej definicji centrum danych oraz analizy różnicy pomiędzy serwerownią a centrum danych.
Mimo, iż jestem zwolennikiem używania pojęcia "centrum danych" zamiast "centrum przetwarzania danych" (moje uzasadnienie), wygląda na to, że to drugie staje się bardziej popularne od pierwszego. Jestem przez to zmuszony do używania również nazwy "centrum przetwarzania danych", ponieważ w świecie Google'a mój blog może być pominięty dla osób szukających wiedzy pod taką frazą. Wspomnę tylko szybko, że w obu przypadkach piszę o tym samych, czyli o data center.
Tak więc tym razem przedstawiam podział funkcjonalny - budowę centrum przetwarzania danych na przykładzie modelu obiektu firmy SAP [1], bez powtarzania informacji, które można znaleźć w powyżej podlinkowanych treściach.
Jak zawsze, do omawiania budowy centrum przetwarzania danych najlepiej posługiwać się modelem komputerowym, ponieważ nie sposób wykonać zdjęcia przekroju istniejącego centrum danych. Poniżej przedstawiam obraz takiego modelu. Dodatkowo zostały na nim opisane poszczególne systemy i części funkcjonalne, które są umiejscowione w osobnych pomieszczeniach, co jest podstawową cechą profesjonalnego (modelowego) data center.
Głównym i najważniejszym pomieszczeniem centrum przetwarzania danych jest serwerownia (server room). To tutaj cały proces przetwarzania (i nie tylko) ma miejsce. Tutaj w odpowiednich warunkach klimatycznych i fizycznych pracują urządzenia IT. Poniżej zdjęcie wykonane w jednym z rzędów pomiędzy szafami IT (szafami "rack").
Aby sprzęt IT w serwerowni mógł niezawodnie, ciągle i bezpiecznie pracować niezbędny jest odpowiednio zaprojektowany system zasilania. Oprócz zasilania z sieci elektroenergetycznej (na niezawodność której, nie mamy wpływu) niezbędne jest wyposażenie centrum przetwarzania danych w zasilacze bezprzerwowe UPS (zabezpieczające min. przed chwilowymi skokami i zanikami napięcia) oraz generatory prądotwórcze, które w przypadku braku zasilania z sieci zapewnią źródło prądu (tutaj już jak najbardziej mamy wpływ na niezawodność i ciągłość zasilania). Poszczególne elementy systemu zasilania profesjonalnego centrum przetwarzania danych powinny być zlokalizowane w osobnych pomieszczeniach. Więcej o zasilaniu pisałem na stronie Zasilanie serwerowni w dziale Praktyka.
Poniżej zdjęcie zespołu generatorów prądotwórczych...
... oraz baterii zasilaczy UPS.
Do schłodzenia dużej ilości ciepła generowanej przez urządzenia IT potrzebny jest wysoko wydajny system chłodzenia - standardowo oparty o klimatyzację precyzyjną. Z reguły jednostki wewnętrzne znajdują się w pomieszczeniu serwerowni (szczególnie w coraz częściej stosowanych klimatyzatorach rzędowych) lub w pomieszczeniu bezpośrednio przylegającym do serwerowni.
Poniżej zdjęcie wymienników ciepła zlokalizowanych na dachu omawianego centrum przetwarzania danych firmy SAP. Zgodnie z zamieszczonym na stronie źródłowej opisem, w przypadku wysokich temperatur zewnętrznych, wymienniki widoczne na zdjęciu są spryskiwane wodą w celu zwiększenia wydajności chłodzenia.
Dalsza część systemu chłodzenia - zbiorniki buforowe (6 sztuk po 50 tysięcy litrów, razem 300 tysięcy litrów wody lodowej o temperaturze 4°C), które w przypadku awarii jednostek zewnętrznych (pokazanych na zdjęciu powyżej) zapewnią przez pewien czas źródło chłodu systemu. Zbiorniki takie również znajdują się w specjalnie do tego przeznaczonym pomieszczeniu.
Nawet system gaszenia gazem w profesjonalnym centrum przetwarzania danych powinien mieć swoją, wydzieloną przestrzeń. W przypadku większego obiektu ilość środka gaśniczego, a co za tym idzie butli, będzie znacząca. Poniżej zdjęcie obrazujące tą kwestię.
Pomieszczenie telekomunikacyjne jest miejscem gdzie świat zewnętrzny (Internet) łączy się za pomocą zaawansowanych routerów itp. ze światem wewnętrznym - urządzeniami i systemami informatycznymi obsługiwanymi przez centrum przetwarzania danych. Poniżej zdjęcie takiego pomieszczenia, w tym przypadku odpowiednio podzielonego zgodnie z potrzebami firmy SAP.
Teren wokół centrum danych powinien być monitorowany, tak aby ochrona stale miała "oko" na to co się dzieje poza jego murami.
Nad prawidłową pracą wszystkich elementów centrum przetwarzania danych stale musi pracować obsługa, która musi mieć do tego odpowiednie warunki. Stąd konieczność zapewnienia pomieszczenia, które tutaj nazwane zostało "stacją kontroli". W przeciwieństwie do serwerowni, klimat tutaj musi być przyjazny dla człowieka.
Przedstawiona tutaj budowa (podział funkcjonalny) centrum przetwarzania danych jest jedną z możliwości jakie można zastosować. Jest on bliski modelowi przedstawionemu w normie ANSI/TIA-942. Zasadność poszczególnych pomieszczeń i systemów oraz podziałów funkcjonalnych musi być każdorazowo analizowana na etapie projektowania data center pod kątem jego przeznaczenia (cloud computing, kolokacja itp.), wymaganego poziomu dostępności i niezawodności lub konkretnej klasy TIER.
Materiał zdjęciowy:
[1]. The SAP Data Center
http://www.sapdatacenter.com/
http://www.sapdatacenter.com/article/data_center_functionality/#!