Test szczelności pomieszczenia serwerowni jest niezbędnym badaniem określającym możliwość spełnienia swojego zadania przez system gaszenia gazem. Gazowy środek gaśniczy (o czym pisałem w artykule dotyczącym ochrony przeciwpożarowej centrum danych , oraz wspominam w dziale praktyka) jest w stanie ugasić pożar pod warunkiem jego obecności w gaszonym pomieszczeniu w odpowiedniej ilości, przekraczającej wartość minimalnego stężenia gaszącego. Ponadto stężenie takie musi utrzymać się przez odpowiedni czas retencji. W tym wpisie pokrótce przedstawiam metodę badania szczelności pomieszczenia serwerowni oraz podstawowych zagadnień z tym związanych.
Istnieją dwie metody sprawdzenia szczelności pomieszczenia serwerowni. Pierwszą jest wyładowanie środka gaśniczego oraz rzeczywisty pomiar wartości jego stężenia w stosunku do czasu - podejście bardzo kosztowne i raczej nie stosowane w praktyce. Drugim sposobem jest omawiana metoda wykorzystująca wentylatory drzwiowe - znacznie tańsza i bezpieczniejsza od pierwszej. Technika ta wywodzi się ze sposobu badania szczelności budynków w celu eliminacji strat ciepła. Poniżej załączam film dostępny na portalu Youtube przedstawiający proces montażu zestawu testowego w drzwiach budynku mieszkalnego, co jest analogiczne w przypadku serwerowni.
Na rynku dostępne są również zestawy pozwalajace na szybszy montaż w drzwiach - przykład przedstawiam na poniższym zdjęciu.
Tak jak można zobaczyć na zdjęciu i na filmie do wykonania testu niezbędne jest szczelne zamontowania w futrynie pomieszczenia serwerowni wentylatora. Wynikiem testu będzie wielkość określająca sumę nieszczelności (rozmiar sumarycznego otworu nieszczelności), dlatego ważny jest staranny montaż zestawu. Badanie polega na wytworzeniu nadciśnienia i podciśnienia w analizowanym pomieszczeniu za pomocą pracującego wentylatora (obracającego się najpierw w jedną, następnie w drugą stronę). Badanie analizuję strumień przepływającego przez wentylator powietrza, co przy znanych wartościach ciśnieni wewnątrz i na zewnątrz serwerowni powala (przy wsparciu elektroniki, w którą jest wyposażony zestaw) na wyliczenie odpowiednich wartości nieszczelności.
W przypadku wielkości nieszczelności, które nie zapewnią utrzymania stężenia gazu na poziomie powyżej zadanego minimum ("stężenie gaszące", np. 6,6%) w określonym "czasie retencji" (czas, w którym stężenie gazu pozostanie na poziomie uniemożliwiającym powstanie wtórnego pożaru, np. 10 minut) należy je uszczelnić. Oczywiście test nie wskazuje miejsc obecności nieszczelności w serwerowni i może być ich wiele - w zależności od jakości wykończenia pomieszczenia. Szczególnie dużo występuje ich w pomieszczeniach adaptowanych na serwerownię, gdzie w ścianach mogą znajdować się najróżniejsze przejścia i otwory, które były niestarannie wykończone podczas wcześniejszych remontów. W przypadku nowobudownego pomieszczenia serwerowni takich nieszczelności - przy odpowiedniej staranności - może praktycznie nie być. W praktyce poszukiwanie nieszczelności polega na wizualnych oględzinach ścian, stropów, przejść kablowych itp. Jeśli jednak taka metoda okaże się nieskuteczna, można spróbować wykorzystać dym chemiczny, który powinien przedostać się przez nieszczelności do sąsiednich pomieszczeń, co będzie można zaobserwować gołym okiem.
Na skuteczność testu szczelności pomieszczenia serwerowni wpływ może mieć wiele czynników, dlatego badanie wymaga indywidualnego podejścia dla każdego obiektu. Na pewno znacząca będzie obecność sufitu podwieszanego oraz podniesionej podłogi technicznej, co należy odpowiednio uwzględnić. Ponadto przy wykonywaniu badania należy wziąć pod uwagę przyjętą wysokość zabezpieczenia oraz odpowiedni dopływ i odpływ powietrza do pomieszczeń sąsiednich, tak aby np. nie wydmuchiwać z pomieszczenia serwerowni powietrza do zamkniętego, niedużego korytarza, gdzie wytworzy się nadciśnienie mające wpływ na wynik analizy.
Wpis ten jest jedynie zarysem problematyki szczelności pomieszczenia serwerowni oraz jej badania. Osoby chcące uzyskać bardziej szczegółową wiedzę oraz projektantów systemu gaszenia gazem odsyłam do opracowania autorstwa specjalistów Szkoły Głównej Służby Pożarniczej pod nazwą "Badanie szczelności pomieszczenia - alternatywa dla wyładowania gazu gaśniczego".